Jak pachną Twoje ulubione dzieła sztuki? Czy można wyczuć w nich woń perfum artysty, zmieszanych z zapachem farb, płótna i innych atrybutów towarzyszących niepowtarzalnym procesom twórczym? A może po tylu latach na próżno szukać w nich olfaktorycznych konkretów?
O tym wszystkim będziemy mogli dowiedzieć się już niebawem, za sprawą projektu naukowego Odotheka, realizowanego przez Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie, oraz Uniwersytetem w Lublanie i Muzeum Narodowym Słowenii. Projekt Odotheka stworzy pierwszą na świecie bibliotekę zapachów obiektów zabytkowych.
Przepis na zapach Damy z Gronostajem
Galeria zapachów nie będzie tradycyjnym muzeum z flakonami perfum. Miejsce będzie pełniło funkcję biblioteki zapachu, uwzględniającą pełny kontekst historyczny danego dzieła, takie jak m.in. okoliczności i miejsce, w jakim powstało, jak było konserwowane i w jakich warunkach eksponowane. W Odothece znajdziemy zbiór przepisów na odtworzenie zapachu zabytków oraz dokumentację tego procesu, dowiemy się również, jakie poszczególne zapachy współtworzą całokształt zapachowego kontekstu danego dzieła. Kolejnym krokiem projektu będą badania nad tym, jak udostępniony zapach obrazu, wpływa na jego odbiór.
Dzięki wiedzy, zaawansowanej aparaturze i wnikliwym badaniom, naukowcom udało się zidentyfikować i odtworzyć zapachy 10 obiektów — w tym Damę z gronostajem Leonarda da Vinci, uznaną za najważniejszy i najbardziej ikoniczny obraz, który można obejrzeć w Polsce.
Śmiało możemy powiedzieć, że właśnie otwiera się nowy wymiar w doświadczaniu sztuki. Zapachy dzieł, wywołają w nas doznania sensoryczne i idące w parze z nimi głębsze zrozumienie zabytków i ich historii.
Realizacja projektu Odotheka potrwa do 2025 r.
